ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Кино фончӗ республикӑри хӑш-пӗр районсене укҫа-тенкӗ уйӑрса панӑ.
Хальхинче конкурсра Ҫӗнӗ Шупашкар хули, Патӑрьел, Куславкка, Етӗрне, Тӑвай районӗсем ҫӗнтернӗ. Вӗсене 5 миллион тенкӗшер каялла тавӑрса памалла мар валеҫнӗ.
Ку укҫапа районсем хальхи йышши кинозалсем хута ярӗҫ. Анчах укҫана пӗр япалана шута илсе панӑ: кинозалсенче кӑтартакан фильмсен 50 проценчӗ Раҫҫейре ӳкернисем пулмалла.
Сӑмах май, унччен Улатӑр, Канаш, Ҫӗмӗрле, Ҫӗрпӳ хулисене, Сӗнтӗрвӑрри тата Вӑрнар районӗсене лекнӗ. Республикӑра ку тӗллевпе пӗтӗмпе 60 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.
Виҫӗмкун Канаш хулинче пӗр пуҫлӑха темиҫе пуҫлӑх саламланӑ. Ҫав кун унта Раҫҫей Федерацийӗн Налук службин районсем хушшинчи 4-мӗш инспекцийӗн ҫӗнӗ пуҫлӑхӗ ӗҫе кӳлӗннӗ.
Налукҫӑсен ертӳҫине коллективпа кӑна мар, асӑннӑ ведомство налук пухакан территорисенчи муниципалитетсен: Канаш хулин (администраци ертӳҫи — Владислав Софронов), Канаш районӗн (ертӳҫи — Владимир Степанов), Тӑвай районӗн (ертӳҫи — Владимир Ванерке) пуҫлӑхӗсемпе те паллаштарнӑ.
Районсем хушшинчи 4-мӗш инспекцие Надежда Поликарпова ертсе пыма тытӑннӑ. Ҫӗнӗ ӗҫ коллективӗнчи пӗрремӗш ӗҫ кунӗпе ӑна ФНСӑн Чӑваш Енри управленийӗн пуҫлӑхӗ Марина Петрова та саламланӑ. Тӳре-шара Канаш тӑрӑхӗнчи тӗп налукҫӑна чечек ҫыххи тыттарнӑ, ӑшӑ сӑмахсем каланӑ.
Тӑвай районӗнчи пульницӑра саккуна пӑсаҫҫӗ. Епле сипленине калаймӑпӑр та, анчах ӗҫ сыхлавӗн саккунне унта кирлӗ пекех пӑхӑнса ҫитереймеҫҫӗ. Асӑннӑ район прокурорӗ Оксана Ястребова пӗлтернӗ тӑрӑх, надзор органӗ муниципалитетри тӗп пульницӑна иртнӗ уйӑхра тӗрӗсленӗ.
Шурӑ халатлисенчен сакӑр ҫынна отпуск укҫине РФ Ӗҫ кодексне пӑсса тӳленӗ. Асӑннӑ саккунӑн 136-мӗш статйин 9-мӗш пайӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, каннишӗн укҫана отпуска кайиччен виҫӗ кун маларах куҫармалла. Пульницӑра вара канма пуҫланӑ хыҫҫӑн ҫеҫ тӳленӗ. Пӗри тата ӗҫрен кайнӑ, анчах ӑна ӗҫ килӗшӗвне татни ҫинчен калакан приказпа та паллаштарман.
Кӑлтӑк пирки ЧР Ӗҫ инспекцине хыпарланӑ, унтисем пульница ертӳҫине административлӑ майпа айӑпласа 4,5 пин тенкӗлӗх штрафланӑ.
Киккирик хӗртсен хӑшӗсене руль умне туртать курӑнать. Тӑвай районӗнче пурӑнакан Николай Афонин ӳсӗрле ҫула тухнишӗн кӗске вӑхӑтра иккӗмӗш хут ҫакланнӑ. 34 ҫултискере РФ Пуҫиле кодексӗн 264.1 статйипе (административлӑ майпа айӑпланнӑ ҫын ҫул-йӗр правилине пӑсни) миравай тӳре 140 сехет ӗҫлеттерсе юсанмалла тата машина правине икӗ ҫуллӑха туртса илмелле тунӑ.
Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова пӗлтернӗ тӑрӑх, маларах та Н. Афонин ӳсӗрле руль умне ларнипе ҫакланнӑ. Ун чухне ӑна штрафланӑ, пӗр вӑхӑт ҫула тухма чарнӑ. Кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хайхискер пӗлӗшӗпе лавкка умӗнче эрех ӗҫнӗ те руль умне кӑрсе ларнӑ. Сыпкаланӑскер ҫул-йӗр инспекторӗн аллине ҫакланнӑ, медицина тӗрӗслевӗ тухма килӗшмен.
Чӑваш Енре ҫитес ҫулталӑкӑн утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ пулӑшу хакӗ вӑтамран 4,4 процент хӑпарӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хаксем пирки хушӑва ӗнер алӑ пуснӑ. Маларах эпир ҫитес ҫул пирӗн республикӑра хак 3,9 процент хӑпарма пултарассине пӗлтернӗччӗ-ха.
Кӗсьене пуринчен ытла Шупашкарта ҫӳхетме тивӗ: унта хак хальхинчен чӗрӗк пай таран хӑпарма пултарать. Ҫакӑ ӑшӑ энергийӗпе хутнин хакӗ 24,8-шар процент хакланнипе ҫыхӑннӑ. Канашра хак 10%, Ҫӗнӗ Шупашкарта 12%, Ҫӗмӗрлере 7% ӳсмелле. Яллӑ районсенче хак хӑпараслӑх 4,4 процентран иртмелле мар. Ҫапах та хӑш-пӗр ял тӑрӑхӗсенче ку цифрӑран пысӑкрах пулӗ: Элӗкре — 5,7%, Патӑрьелте — 6%, Вӑрнарта — 4,7%, Йӗпреҫре —12%, Комсомольскинче — 4,9%, Красноармейскинче — 12%, Хӗрлӗ Чутайӗнче — 5,7%, Тӑвайӗнче — 8%, Ҫӗрпӳре — 10%, Етӗрнере — 12%, Куславккара — 12%, Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркассинче — 12%, Вӑрман-Ҫӗктерте — 10%, Ишлейре — 7,5%, Кӳкеҫре — 7%, Ҫӗньялта — 10%.
Ҫак кунсенче Павел Александрович Федоров 80 ҫул тултарчӗ. Камччӗ-ха вӑл тесе пуҫӑра ан ҫӗмӗрӗр — унӑн тӗп «хоббийӗсене» асӑнсанах палласа илӗр. Вӑл республикӑри паллӑ коллекционер, кӑкӑр ҫине ҫакмалли паллӑсем, хула гербӗсем, сӑра кӗленчи ҫинчи этикеткӑсем, тӳме пухса пӗрре ҫеҫ мар курав йӗркеленӗ.
Сивӗрен те хӑраман — 20 ҫул ытла ҫуркуннерен пуҫласа хура кӗркуннеччен Атӑлта шыва кӗнӗ, пӗрре ҫеҫ мар шартлама сивӗре те 50-шар витре сивӗ шывпа сапӑнса халӑха тӗлӗнтернӗ.
— Мана хам тӑван ялта ятран пӗлмеҫҫӗ те пулас, коллекционер е морж тесен, йытти-качки таран паллаҫҫӗ, — тет ветеран.
Инҫе ҫула чупма та ӳркенмен вӑл, Мускаври тата Улатимӗрти тӗнче шайӗнчи марафонсене хутшӑннӑ.
Урӑхла каласан, асилмелли чылай. Хӑй юбилейӗ ячӗпе вӑл Чӑваш наци вулавӑшӗнче сакӑр теҫеткелӗх пурнӑҫӑн ӗмӗрлӗх саманчӗсене сӑнлакан фотоӳкерчӗксен куравне йӗркеленӗ. Ӳркенми таврапӗлӳҫӗне, сившу кӗрешӳҫине саламлама унта тусӗсем йышлӑн пухӑннӑ: республикӑри ветерансен пӗрлешӗвӗн ертӳҫин ҫумми Анатолий Внуков, Шупашкар хулинчи Ленин районӗнчи ветерансен кааншӗн ертӳҫин ҫумми Валентин Соловьев, филологи ӑслайӗсен кандидачӗсем Роза Ахтимирова-Петрова, Виталий Станьял, патшалӑх тытӑмӗсенче ӗҫлекенсен профсоюзӗн республикӑри ертӳҫи пулнӑ Иван Анисимов, Маргарита Гурьева артистка тата ҫыравҫӑ, кӗрӳшӗ Юрий Бечин вӑйҫӑ тата юрӑҫӑ (Чулхула облаҫӗ), «Росгосстрахӑн» Чӑваш Енри филиалӗн ертӳҫи Алексей Пирожков тата ун умӗн ертӳҫӗре ӗҫленӗ Геннадий Васильев.
Тӑвай районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан хӗрарӑм хӑйӗн 15-ри хӗрне арҫынпа чуптуса ларнӑшӑн хӗненӗ.
38 ҫулти амӑшӗ ҫурла уйӑхӗн 15-мӗш каҫхине киле таврӑнман хӗрне шырама урама тухнӑ. Пӳрт умӗнчи машинӑра арҫынпа чуптуса ларакан хӗрне асӑрханӑ хыҫҫӑн хӗрарӑм ӑна туртса кӑларнӑ та алӑпа питрен тата ҫурӑмран ҫапса пӗтернӗ. Килхушшине кӗрсен хӗрарӑм швабра ярса илсе ӗнсерен виҫӗ хутчен туртса ҫапнӑ. Пӳртре ашшӗ хӗрне «тӑн кӗртес» тенӗ. Анчах чӗн пиҫиххипе ҫапса ӗлкӗреймен — пике чӳречерен тухса тарнӑ. Урамра вӑл ӳксе тӑн ҫухатнӑ. Реанимацире кӑна ӑна пулӑшайнӑ. Тухтӑрсем пуҫ мими чӗтреннине палӑртнӑ.
Хӗрне хӗненӗ амӑшне унӑн тепӗр пӗчӗк ача пуррине кура суд хытах айӑпламан — 5 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Хӗрарӑм судра хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ.
Канаш хулинче ӗнер «Хавхаланса юрлать чӗре» республикӑри конкурсӑн зонӑри тапхӑрӗ иртнӗ.
Юрлакан ушкӑнсем хушшинче йӗркеленӗ ӑмӑртӑва Республикӑри халӑх пултарулӑхӗн ҫурчӗ 80 ҫул тултарнине тата кӑҫал Ӗҫ ҫыннин ҫулталӑкӗ пулнине халалланӑ.
Канашри Культура ҫуртӗнчи конкурса Канаш, Йӗпреҫ, Тӑвай районӗсенчи тата Канаш хулинчи организацисемпе предприятисенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем пуҫтарӑннӑ. Канаш тӑрӑхӗнчисене илсен, унтисен чысне районти культура ӗҫченӗсен халӑх хорӗ тата ветерансен халӑх хорӗ (ушкӑнсен ертӳҫи — Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Владимир Стеклов) хутшӑннӑ.
Чи лайӑх юрӑҫсене хӑйсен юррисемпе республикӑри конкурса хутшӑнма йыхравлӗҫ. Ӑна чӳк уйӑхӗнче ирттермелле.
Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрӗ Алла Самойлова ҫуртсене тата социаллӑ учрежденисене кӑҫал ӑшша маларах панӑшӑн правительствӑн ӗнерхи ларӑвӗнче Михаил Игнатьев Элтепере тав тунӑ. Министр ӗнентернӗ тӑрӑх, ҫавна пула гриппа чирлекенсен тата респираторлӑ вирус инфекцийӗсемпе асапланакансен йышӗ чакнӑ.
Михаил Игнатьев вара нумай хваттерлӗ ҫуртсене уйрӑмшар ӑшӑтмалли тытӑм ҫине куҫассипе малалла та ӗҫлемеллине палӑртса хӑварнӑ. Кунта тӳрех икӗ лайӑх ене палӑртмалла: пӗрремӗшӗнчен, хӑҫан кирлӗ, ҫавӑн чухне хваттере ӑшӑтма май пур; иккӗмӗшӗнчен, кам вӑхӑтра тӳлемест, ҫавсене ӑшӑ парассине уйрӑммӑн чарса лартма пулать.
Нумай хваттерлӗ ҫуртсене уйрӑммӑн ӑшӑтмалли тытӑм ҫине кӗске вӑхӑтра самай куҫарнисенчен ырӑ тӗслӗх евӗр Михаил Игнатьев тӑвайсене асӑнса хӑварнӑ.
Тӑвай районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан 34 ҫулти арҫын кӳрше каҫса пӑшалпа хӑратнӑ. Чӗнмен хӑна пускил хӗрарӑмӗ патне вӑл унӑн ашшӗне начар пӑхать тесе вӗҫтерсе ҫитнӗ.
Кил хуҫин хӗрӗ ӳсӗр кӳршине хапӑл пулман — тухса тасалма ыйтнӑ. Тарӑхнӑ арҫын кӗсйинчен пневматика пӑшалӗ туртса кӑларнӑ та хапӑл мар пускиле хӑвалама тытӑннӑ. Хӑраса ӳкнӗ ҫамрӑк хӗрарӑм пӳлӗмсенчен пӗрне кӗрсе пытаннӑ. Хӑранипе вӑл: «Ан вӗлер», — тесе куҫҫуль витӗр тархасласа ыйтнӑ. Шӑв-шава илтсе ача та вӑраннӑ, вӑл та йӗме тытӑннӑ. Ҫавна кура арҫын лӑпланса тухса утнӑ.
Вӗлерессипе хӑратса ҫӳренӗ арҫын пирки йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ. «Ку пӑтӑрмаха ҫывӑх вӑхӑтра судра пӑхса тухмалла», — тесе пӗлтерчӗ Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова.
+15.3 °C